Earned Media là loại hình truyền thông mà một thương hiệu đạt được thông qua việc quảng bá từ các nguồn không trả phí như báo chí, mạng xã hội, blog và đánh giá từ khách hàng. Earned Media là một phần quan trọng trong chiến lược truyền thông tổng thể của doanh nghiệp, giúp tăng cường sự hiện diện và uy tín của thương hiệu trên thị trường.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về khái niệm Earned Media là gì, tầm quan trọng cũng như những lợi ích và thách thức khi áp dụng hình thức truyền thông này. Chúng ta cũng sẽ tìm hiểu cách xây dựng một chiến lược Earned Media hiệu quả để thúc đẩy thương hiệu phát triển.
Earned Media là gì?
Earned Media, hay còn gọi là truyền thông tự nhiên, là hình thức truyền thông mà thương hiệu nhận được một cách tự nhiên, không phải trả tiền hay kiểm soát trực tiếp. Các hình thức này thường là quảng bá từ các nguồn như báo chí, mạng xã hội, blog và đánh giá từ khách hàng, đối tác,… Đây là kết quả từ những nỗ lực marketing và PR của doanh nghiệp, tạo ra giá trị thực sự cho khách hàng.
Khác với Paid Media (truyền thông trả phí) và Owned Media (kênh truyền thông sở hữu), Earned Media đến từ bên thứ 3 độc lập như khách hàng, người có ảnh hưởng (influencer) hay báo chí. Một số ví dụ điển hình của Earned Media bao gồm:
- Đánh giá và bình luận tích cực từ khách hàng
- Chia sẻ tự nguyện trên mạng xã hội
- Bài báo, bản tin đưa tin về thương hiệu
- Đề cập của người có ảnh hưởng (influencer)
- Truyền miệng từ khách hàng hài lòng
Tầm quan trọng của Earned Media ngày càng tăng cao trong kỷ nguyên Digital. Nó giúp xây dựng uy tín thương hiệu một cách tự nhiên và đáng tin cậy. Khách hàng thường tin tưởng vào những đánh giá chân thực từ người dùng thực tế hơn là quảng cáo trả phí.
Ngoài ra, Earned Media còn có tác động tích cực đến SEO và khả năng hiển thị trực tuyến của doanh nghiệp. Những đề cập và liên kết tự nhiên giúp cải thiện thứ hạng tìm kiếm, từ đó tăng lưu lượng truy cập chất lượng đến website.
Lợi ích và thách thức của Earned Media
Earned Media mang lại nhiều lợi ích nổi bật cho doanh nghiệp:
- Tăng cường uy tín và độ tin cậy của thương hiệu: Người tiêu dùng tin tưởng vào những đánh giá chân thực từ người dùng thực tế hơn là quảng cáo trả phí.
- Tiết kiệm chi phí marketing: Thay vì đầu tư số tiền lớn vào quảng cáo, doanh nghiệp có thể tạo ra nội dung chất lượng và trải nghiệm khách hàng xuất sắc để thu hút sự chú ý tự nhiên.
- Mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng tiềm năng: Khi người dùng chia sẻ về thương hiệu, thông điệp sẽ lan tỏa nhanh chóng trong cộng đồng của họ.
- Tăng tương tác và gắn kết với cộng đồng: Earned Media giúp doanh nghiệp tương tác và kết nối với khách hàng một cách tự nhiên.
- Cải thiện thứ hạng tìm kiếm và lưu lượng truy cập: Các đề cập và liên kết tự nhiên từ các nguồn uy tín sẽ cải thiện đáng kể thứ hạng tìm kiếm của website.
- Tạo ra hiệu ứng lan truyền tự nhiên cho thương hiệu: Earned Media có thể tạo ra hiệu ứng lan truyền mạnh mẽ, giúp thương hiệu trở nên phổ biến mà không cần đầu tư nhiều vào quảng cáo.
Tuy nhiên, Earned Media cũng đi kèm một số thách thức cần lưu ý:
- Khó kiểm soát nội dung: Vì Earned Media đến từ bên thứ 3, doanh nghiệp khó có thể kiểm soát hoàn toàn thông điệp truyền tải, dẫn đến những đánh giá tiêu cực không mong muốn.
- Đòi hỏi nỗ lực dài hạn: Xây dựng Earned Media hiệu quả cần thời gian và công sức. Doanh nghiệp cần liên tục tạo ra giá trị thực sự cho khách hàng để thu hút sự chú ý tích cực.
- Khó đo lường chính xác: So với Paid Media, việc đo lường và quy đổi ROI của Earned Media phức tạp hơn nhiều. Doanh nghiệp cần có công cụ và phương pháp phù hợp để theo dõi hiệu quả.
- Rủi ro khủng hoảng truyền thông: Nếu không xử lý khéo léo, một đánh giá tiêu cực có thể nhanh chóng lan rộng và gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín thương hiệu.
Các hình thức Earned Media phổ biến
Earned Media có nhiều hình thức đa dạng, mỗi loại đều mang lại giá trị riêng cho thương hiệu. Dưới đây là những hình thức Earned Media phổ biến nhất:
1. Đề cập trên mạng xã hội
Đây là hình thức Earned Media phổ biến và dễ tiếp cận nhất. Khi người dùng chia sẻ, bình luận hay tag thương hiệu trong bài đăng, đó chính là Earned Media có giá trị.
- Ví dụ: Một khách hàng hài lòng đăng ảnh sử dụng sản phẩm kèm hashtag thương hiệu trên Instagram.
- Lợi ích: Những đề cập này không chỉ tăng độ nhận diện mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa tự nhiên trong cộng đồng.
2. Bài báo và tin tức
Khi thương hiệu được nhắc đến trên các kênh truyền thông uy tín, đó là dấu hiệu cho thấy sự quan tâm của công chúng và giới chuyên môn.
- Ví dụ: Bài báo tích cực về sản phẩm mới của doanh nghiệp trên một trang tin tức lớn.
- Lợi ích: Nâng cao uy tín và mang lại lưu lượng truy cập chất lượng cho website.
3. Nội dung do người dùng tạo ra (User-Generated Content – UGC)
UGC là những nội dung được tạo ra và chia sẻ bởi người dùng, thường là khách hàng hoặc người tiêu dùng của sản phẩm hoặc dịch vụ. Các hành động bao gồm đánh giá sản phẩm, bình luận, hình ảnh hay video do khách hàng tự tạo. UGC có sức thuyết phục cao vì nó đến từ trải nghiệm thực tế của người dùng.
- Ví dụ: Một video “unboxing” sản phẩm trên YouTube hay một bài đánh giá chi tiết trên blog cá nhân.
- Lợi ích: Tăng độ tin cậy và thu hút khách hàng tiềm năng nhờ trải nghiệm thực tế.
4. Truyền miệng (Word-of-Mouth)
Dù là offline hay online, truyền miệng vẫn là hình thức Earned Media có sức ảnh hưởng mạnh mẽ nhất. Khi khách hàng hài lòng chia sẻ trải nghiệm tích cực với bạn bè, đồng nghiệp, đó chính là lời giới thiệu đáng tin cậy nhất.
- Ví dụ: Truyền miệng online thông qua diễn đàn, nhóm Facebook hay ứng dụng nhắn tin.
- Lợi ích: Lan tỏa nhanh chóng và rộng rãi, tạo niềm tin mạnh mẽ từ người dùng.
Mỗi hình thức Earned Media đều có ưu điểm riêng. Doanh nghiệp cần kết hợp linh hoạt các hình thức này để tạo ra chiến lược Earned Media toàn diện và hiệu quả.
Cách xây dựng chiến lược Earned Media hiệu quả
Để xây dựng chiến lược Earned Media hiệu quả, trước tiên, cũng là điều quan trọng nhất, doanh nghiệp cần tập trung vào việc cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ chất lượng cao. Điều này tạo ra sức hấp dẫn tự nhiên và khuyến khích khách hàng chia sẻ trải nghiệm tích cực của họ.
Đồng thời, doanh nghiệp cần đảm bảo trải nghiệm khách hàng xuất sắc bằng cách cung cấp dịch vụ chăm sóc tận tình và giải quyết vấn đề hiệu quả, từ đó xây dựng lòng tin và sự hài lòng lâu dài.
Và để tận dụng tối đa sức mạnh của Earned Media, doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược bài bản và toàn diện. Dưới đây là các bước quan trọng để tạo ra chiến lược Earned Media hiệu quả.
1. Xác định mục tiêu của chiến lược
- Xác định mục tiêu và KPI: Đặt mục tiêu rõ ràng như tăng nhận diện thương hiệu, cải thiện uy tín, hoặc thúc đẩy doanh số. Thiết lập các KPI cụ thể như số lượng đề cập trên mạng xã hội, số bài báo được đăng tải, hay tỷ lệ đánh giá tích cực.
- Phân tích đối tượng mục tiêu: Hiểu rõ khách hàng thường tương tác trên những kênh nào, quan tâm đến nội dung gì để xây dựng chiến lược phù hợp với từng phân khúc khách hàng.
2. Tìm kiếm và phát triển Đại sứ thương hiệu
Đại sứ thương hiệu là những người có ảnh hưởng trong cộng đồng mục tiêu và yêu thích sản phẩm của bạn. Họ có thể là khách hàng trung thành, chuyên gia trong ngành hay influencer phù hợp với giá trị thương hiệu.
- Tìm kiếm đại sứ tiềm năng: Chú ý đến những người thường xuyên tương tác tích cực với thương hiệu, khách hàng trung thành, chuyên gia trong ngành, hoặc influencer phù hợp.
- Phát triển mối quan hệ: Xây dựng mối quan hệ bền vững thông qua các chương trình ưu đãi đặc biệt, sự kiện riêng, hoặc cơ hội hợp tác độc đáo.
3. Xây dựng quan hệ lâu dài với báo chí và người có ảnh hưởng
Mối quan hệ tốt với giới truyền thông là chìa khóa để tạo ra Earned Media có giá trị.
- Kết nối với báo chí: Chủ động kết nối với các nhà báo, biên tập viên trong ngành thông qua các sự kiện networking hoặc gửi thông tin hữu ích định kỳ.
- Tập trung vào người có ảnh hưởng phù hợp: Chọn những influencer phù hợp với giá trị thương hiệu và xây dựng mối quan hệ chân thành, mang lại giá trị cho cả hai bên.
4. Tham gia hội nghị và triển lãm ngành
Các sự kiện ngành là cơ hội tuyệt vời để tạo ra Earned Media. Tại đây, bạn có thể gặp gỡ đối tác tiềm năng, chia sẻ kiến thức chuyên môn và thu hút sự chú ý của báo chí.
Để tận dụng tối đa cơ hội này, hãy chuẩn bị kỹ lưỡng nội dung trình bày, tổ chức các hoạt động tương tác tại gian hàng và chủ động kết nối với những đối tác tiềm năng và thu hút sự chú ý của báo chí.
5. Tạo ra sự kiện và trải nghiệm thu hút sự chú ý
Sự kiện độc đáo, có giá trị là nguồn Earned Media dồi dào. Ví dụ, một buổi ra mắt sản phẩm sáng tạo, workshop chia sẻ kiến thức miễn phí hay hoạt động từ thiện ý nghĩa đều có thể thu hút sự quan tâm của truyền thông và cộng đồng.
Khi tổ chức sự kiện, hãy chú trọng tạo ra những khoảnh khắc đáng nhớ, dễ chia sẻ trên mạng xã hội. Đồng thời, chuẩn bị sẵn thông cáo báo chí và mời các nhà báo, influencer tham dự để tăng khả năng được đưa tin.
6. Khuyến khích và quảng bá đánh giá tích cực
Đánh giá từ khách hàng là một dạng Earned Media cực kỳ có giá trị. Để khuyến khích khách hàng để lại đánh giá, hãy đơn giản hóa quy trình và gửi lời nhắc nhẹ nhàng sau khi họ mua hàng. Tuy nhiên, tránh gây áp lực hay đưa ra ưu đãi đổi lấy đánh giá tốt, điều này có thể phản tác dụng.
Khi nhận được đánh giá tích cực, hãy chia sẻ rộng rãi trên website, mạng xã hội và các kênh marketing khác. Điều này không chỉ tăng độ tin cậy mà còn khuyến khích thêm nhiều khách hàng để lại đánh giá.
7. Xây dựng niềm tin để thúc đẩy truyền miệng
Truyền miệng là kết quả của việc xây dựng niềm tin lâu dài với khách hàng. Để đạt được điều này, hãy tập trung vào:
- Cung cấp sản phẩm, dịch vụ chất lượng cao nhất có thể
- Đảm bảo trải nghiệm khách hàng xuất sắc ở mọi điểm chạm
- Luôn giữ lời hứa và xử lý nhanh chóng, hiệu quả khi có vấn đề phát sinh
- Tạo ra nội dung giá trị, hữu ích cho khách hàng mà không đòi hỏi đổi lại
- Tổ chức cuộc thi trên mạng xã hội
Cuộc thi trên mạng xã hội là cách hiệu quả để tạo ra Earned Media và tăng tương tác. Để tổ chức thành công, bạn nên:
- Xác định rõ mục tiêu và đối tượng tham gia
- Tạo ra chủ đề thú vị, dễ tham gia nhưng vẫn liên quan đến thương hiệu
- Đưa ra phần thưởng hấp dẫn nhưng phù hợp với ngân sách
- Quảng bá rộng rãi trên nhiều kênh
- Khuyến khích người tham gia chia sẻ, tag bạn bè để tăng độ lan tỏa
Bằng cách kết hợp linh hoạt các chiến thuật trên, doanh nghiệp có thể xây dựng chiến lược Earned Media toàn diện, tạo ra hiệu ứng truyền thông tích cực và bền vững cho thương hiệu.
Cách đo lường hiệu quả chiến dịch Earned Media
Đo lường chính xác hiệu quả của Earned Media là một thách thức, nhưng cũng là yếu tố quan trọng để tối ưu chiến lược. Dưới đây là những công cụ và kỹ thuật hữu ích để theo dõi và đánh giá hiệu quả Earned Media.
Công cụ theo dõi:
- Google Analytics: Theo dõi lượng truy cập và tương tác trên website.
- Brand24 hoặc Mention: Theo dõi đề cập thương hiệu trên mạng xã hội và web
- Meltwater: Phân tích độ phủ sóng truyền thông và chỉ số cảm xúc
- BuzzSumo: Đo lường sự lan truyền của nội dung trên mạng xã hội
Các chỉ số KPI quan trọng cần theo dõi:
- Độ phủ sóng (Reach): Số lượng đề cập, bài báo, chia sẻ trên các phương tiện truyền thông.
- Tương tác (Engagement): Lượt like, comment, share trên mạng xã hội
- Cảm xúc (Sentiment): Tỷ lệ đề cập tích cực/tiêu cực
- Truy cập website (Website Traffic): Lưu lượng và chất lượng traffic từ Earned Media
- Share of Voice (Tương quan truyền thông): Tỷ lệ đề cập so với đối thủ cạnh tranh
- Chuyển đổi (Conversions): Số lead hoặc doanh số đến từ Earned Media
Khi phân tích kết quả, điều quan trọng là đặt các chỉ số trong bối cảnh tổng thể. So sánh với mục tiêu ban đầu, tiêu chuẩn ngành và xu hướng theo thời gian để đánh giá chính xác hiệu quả chiến dịch. Đồng thời, kết hợp dữ liệu định lượng với phân tích định tính để có cái nhìn toàn diện về tác động của Earned Media đối với thương hiệu.
Sự thay đổi của Earned Media theo thời gian
Earned Media đã trải qua nhiều thay đổi đáng kể theo thời gian, từ báo chí truyền thống đến các nền tảng kỹ thuật số hiện đại.
- Trong quá khứ, Earned Media chủ yếu dựa vào báo chí truyền thống và truyền miệng offline. Các doanh nghiệp tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ với báo chí và tổ chức sự kiện để thu hút sự chú ý.
- Sự phát triển của internet và mạng xã hội đã làm thay đổi hoàn toàn bản chất của Earned Media. Giờ đây, mọi người dùng đều có thể trở thành “nhà báo công dân”, chia sẻ trải nghiệm và ý kiến của họ với hàng nghìn người khác chỉ trong vài giây. Điều này vừa là cơ hội vừa là thách thức cho các thương hiệu trong việc quản lý danh tiếng online.
- Nhìn về tương lai, Earned Media sẽ tiếp tục phát triển cùng với công nghệ. Trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn sẽ giúp doanh nghiệp hiểu sâu hơn về tâm lý khách hàng, dự đoán xu hướng và tối ưu hóa chiến lược Earned Media. Đồng thời, sự trỗi dậy của các nền tảng mới như TikTok hay podcast sẽ tạo ra những hình thức Earned Media mới mẻ và sáng tạo hơn.
Case study thành công áp dụng chiến lược Earned Media
Để hiểu rõ hơn về sức mạnh của Earned Media, hãy cùng phân tích một chiến dịch thành công tại Việt Nam: Chiến dịch “Vì một Việt Nam không còn rác thải nhựa” của Unilever.
Mục tiêu chiến dịch: Nâng cao nhận thức về vấn đề rác thải nhựa và khuyến khích người dân thay đổi thói quen sử dụng nhựa một lần.
Chiến lược Earned Media:
- Tổ chức chuỗi sự kiện dọn rác tại các bãi biển lớn
- Kết hợp với các influencer nổi tiếng như H’Hen Niê, Đỗ Mỹ Linh
- Phát động thử thách #7ngaykhongnhua trên mạng xã hội
- Hợp tác với các trường học tổ chức các buổi nói chuyện về môi trường
Kết quả đạt được:
- Hơn 300 bài báo và tin tức về chiến dịch
- 11 triệu lượt tiếp cận trên mạng xã hội
- 000 người tham gia thử thách #7ngaykhongnhua
- Hơn 100 tấn rác thải nhựa được thu gom
Bài học rút ra:
- Kết hợp hoạt động offline và online để tạo hiệu ứng lan tỏa
- Chọn chủ đề có ý nghĩa xã hội để thu hút sự quan tâm rộng rãi
- Tạo ra nội dung và hoạt động dễ tham gia, chia sẻ
- Hợp tác với influencer phù hợp để tăng độ phủ sóng
Chiến dịch này cho thấy sức mạnh của Earned Media trong việc tạo ra tác động xã hội tích cực và đồng thời nâng cao hình ảnh thương hiệu một cách tự nhiên.
Câu hỏi thường gặp
Earned Media là gì?
Earned Media là hình thức truyền thông mà thương hiệu nhận được một cách tự nhiên, không phải trả tiền, thông qua sự chia sẻ và đề cập của người dùng, báo chí hay người có ảnh hưởng.
Earned Media khác gì với Paid Media và Owned Media?
Paid Media là truyền thông trả phí như quảng cáo. Owned Media là kênh truyền thông do doanh nghiệp sở hữu như website, fanpage. Earned Media đến từ bên thứ ba và không bị kiểm soát trực tiếp bởi doanh nghiệp.
Lợi ích chính của Earned Media là gì?
Earned Media giúp tăng độ tin cậy, mở rộng phạm vi tiếp cận, tiết kiệm chi phí và cải thiện SEO cho thương hiệu.
Làm thế nào để tạo chiến lược Earned Media hiệu quả?
Xác định mục tiêu rõ ràng, tạo nội dung chất lượng, xây dựng mối quan hệ với influencer và báo chí, khuyến khích UGC và tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng.
Công cụ nào giúp đo lường hiệu quả Earned Media?
Google Analytics, Brand24, Mention, Meltwater và BuzzSumo là những công cụ phổ biến để theo dõi và đánh giá hiệu quả Earned Media.
Kết luận
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Earned Media và tầm quan trọng của nó trong chiến lược marketing hiện đại. Earned Media mang lại nhiều lợi ích, từ tăng độ tin cậy, mở rộng phạm vi tiếp cận đến tiết kiệm chi phí. Để tận dụng hiệu quả, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược cụ thể, kết hợp các kênh truyền thông xã hội và quan hệ báo chí, đồng thời liên tục theo dõi và điều chỉnh.
Trong tương lai, khi công nghệ và hành vi người dùng không ngừng thay đổi, Earned Media sẽ tiếp tục phát triển. Những doanh nghiệp biết thích ứng nhanh, tạo ra giá trị thực sự cho khách hàng và xây dựng mối quan hệ bền vững với cộng đồng sẽ là những người chiến thắng trong cuộc đua Earned Media.
